Alles over haring

Oh, HAAAAARING! Wat een feest, wat een icoon, wat een delicatesse uit onze eigen zee! Zet je schrap, trek je slabbetje maar alvast voor de sier aan (want die haring eet je natuurlijk gewoon uit het vuistje) en laat me je meenemen in de ziltige, glibberige, smaakvolle wereld van onze oer-Hollandse trots: de haring. 

Wat is haring eigenlijk?  

Laten we even bij het begin beginnen. Haring is een zilverkleurig visje dat voorkomt in de Noord – Atlantische Oceaan en de Noordzee. Het is een pelagische vis, wat wil zeggen dat hij in de bovenste waterlagen zwemt, vaak in enorme scholen die als die als levende wolken door het water trekken. Maar wat wij bedoelen met “haring” is meestal: Hollandse Nieuwe, een gerijpte, gezouten haring die op een heel specifieke manier wordt gevangen, verwerkt én gegeten. We hebben het hier niet over zomaar een visje, dit is cultuur, traditie en pure smaakbeleving in één zompig, glimmend jasje.  

Hoe wordt haring gemaakt?  

Je denkt misschien: “Ach, gewoon een visje vangen en klaar!” Maar nee hoor, dit is geen snelle snack. Dit is ambacht! De haring die we als Hollandse Nieuwe kennen, wordt gevangen tussen half mei en juli, wanneer de vis lekker vet is en dan bedoel ik echt smeuïg vet, zo’n 16 tot 25% vet, een beetje zoals de room van een goede burrata. 

Na de vangst wordt de haring meteen gekaakt. Ja, dat is een vakterm! Daarbij worden de kieuwen en ingewanden verwijderd, maar het alvleesklierweefsel blijft zitten, want dat zorgt voor de rijping. De enzymen in die klier doen hun werk terwijl de haring ligt te rusten in een pekelbadje. Dit rijpingsproces, dat duurt een paar dagen tot weken en zorgt voor die zachte, bijna boterige smaak en structuur. Niet te zout, niet te vissig, gewoon… lichtzoet en romig. Oeh la la! 

Haring wild (1)

Hoe eet je haring?  

Er zijn dus regels. Onuitgesproken, maar O ZO belangrijk. 

  1. Uit het vuistje: natuurlijk. Staand op de markt. Hoofd achterover, haring in de lucht, happen maar. Je voelt je even een Viking die zijn buit oppeuzelt. 
  2. Met uitjes: die gesnipperde witte juweeltjes voegen net dat beetje scherpte toe dat het ziltige balanceert. 
  3. Met zuur: een augurkje erbij en je hebt een feestje van smaken: vet, zout, zuur, knapperig. 
  4. Op een broodje: oké, hier verschillen de meningen. Sommigen vinden het vreselijk, anderen zweren erbij. Maar zeg nu zelf: haring op een zacht, wit kadetje met een likje mosterd en een schepje uitjes… dat is toch puur geluk? 
haring

Een beetje geschiedenis over de haring 

We duiken even terug de tijd in, naar de middeleeuwen. Toen was haring niet zomaar een visje, maar een echte motor van onze economie. Dankzij een geniale vondst van een visser genaamd Willem Beukelszoon (ja, die naam mag je onthouden voor je volgende pubquiz) kon haring ineens veel langer bewaard worden. Dat deed hij door de vis meteen na de vangst te kaken: de ingewanden eruit, maar de alvleesklier bleef zitten voor de fermentatie. Klinkt misschien als vis technisch abracadabra, maar het zorgde voor revolutie in het voedseltransport en de smaakbeleving. 

En dat had gevolgen: hele vissersdorpen leefden van de haring, handelaren voeren uit met scheepsladingen vol zilverglans, en de vis bracht zo veel geld op dat men zei: “Amsterdam is gebouwd op haring.” Geen grap. Die vis was goud waard!  

Tot de dag van vandaag eren we dat stukje culinaire erfgoed tijdens Vlaggetjesdag in Scheveningen. Denk: versierde boten, traditionele kledij, mensen die massaal haring happen alsof het een nationaal sportevenement is, en het eerste vaatje dat geveild wordt voor tienduizenden euro’s! Het duurste tonnetje haring ooit geveild is het eerste vaatje Hollandse Nieuwe van 2023. Tijdens de traditionele veiling in Scheveningen werd dit vaatje verkocht voor een recordbedrag van €159.500. De hoogste bieder was Budget Thuis, een leverancier van energie- en telecomdiensten. De volledige opbrengst ging naar de Voedselbank, waarmee lokale voedselbanken werden ondersteund. 

Is haring gezond?  

Ja lieve mensen, superfood komt gewoon uit de Noordzee! Haring is zo goed voor je, je zou hem bijna als multivitaminen in vis vorm kunnen bestempelen. Dit glimmende visje zit bomvol omega 3 vetzuren, dit zijn de gezonde vetten die je hart laten zingen, je bloedvaten soepel houden en je hersens scherp als een mes maken. Ja, echt, wil je beter gaan denken, helderder voelen en je humeur een boost geven? Neem dat een harinkje! Maar er is nog meer, vitamine D voor je botten en weerstand (hallo zon in vis!), vitamine B12 voor je energiehuishouding, eiwitten voor je spieren, en ook nog selenium, fosfor en ijzer. Dit komt dus allemaal voor in een zacht en romig hapje dat je gewoon lekker op de markt kunt scoren. Geen dure poedertjes, gewoon een haring happen. Zo simpel kan gezond zijn! 

Wat is Hollandse Nieuwe precies?  

Kijk, niet elke haring mag zich zomaar Hollandse Nieuwe noemen, hè. Daar zit een heel ritueel achter. Dit is de Beyoncé onder de haringen: speciaal, geliefd en met een strakke planning. Hollandse Nieuwe is namelijk een jonge haring, die gevangen wordt tussen mei en juli, precies in de periode dat hij op zijn vetst is. En geloof me: vet is in dit geval GEWELDIG. Minimaal 16% vet moet ie hebben, want dat zorgt voor die smeuïge, boterzachte structuur waar je je lippen bij aflikt. Na de vangst wordt die gekaakt: de kieuwen en ingewanden worden verwijderd, behalve de alvleesklier, die blijft zitten zodat de enzymen hun werk kunnen doen. De haring gaat dan in een pekelbad en rijpt daar in alle rust, totdat hij die unieke, zachte smaak heeft. Niet rauw, niet gebakken, maar heerlijk gerijpt! Pas als hij aan die strenge eisen voldoet, mag het dus een “Hollandse Nieuwe” heten. En dan…. is het feest!  

Is Hollandse Nieuwe dan net als ceviche?  

Je zou misschien denken, “oh is haring is toch ook rauw? Dus een beetje zoals ceviche?” Maar nee hoor! Dat is appels vergelijken met limoenen. Hollandse Nieuwe is een verhaal apart. Ceviche wordt namelijk gegaard in zuur. Meestal limoensap of citroensap, waardoor de eiwitten in de vis denatureren. Dit klinkt erg scheikundig, maar het betekent gewoon dat de structuur van de vis verandert. Alsof hij kort gegaard is. Het resultaat: fris, pittig, licht en vaak ook lekker spicy door chili, rode ui en koriander. Hollandse Nieuwe is daarentegen niet zuur. 

Qua smaak zijn het dus twee totaal verschillende belevingen: 

  • Ceviche is knapperig, citrusfris en tintelend op je tong. 
  • Hollandse Nieuwe is zacht, romig, ziltig en… bijna fluwelig door het vet en de pekel. 

Allebei lekker, maar totaal andere werelden. En hé, waarom kiezen? Gewoon allebei proberen! 

Probeer ook eens dit mega lekkere recept: Ceviche met mango en leche de tigre

Ceviche met mango 1 miljuschka

Haring over de grens 

Dat haring een wereldreiziger is, dat bewijst hij wel als je over de grens kijkt. In elk land krijgt dit visje z’n eigen karakter. Neem Zweden bijvoorbeeld: daar eten ze ‘sill’, een rauwe haring die wordt ingelegd in een mengsel van azijn, suiker, ui en geurige specerijen zoals kruidnagel en laurier. Zoet, zuur, fris, een soort Scandinavische pickled party op je bord.  

In Japan gaat het weer helemaal de andere kant op: daar zien ze haring als een delicate delicatesse. Rauw, flinterdun gesneden en geserveerd als sashimi. Met een vleugje sojasaus en wasabi. Ziltig, puur en poëzie op je tong.  

En dan Schotland! Daar maken ze rollmops, dit zijn gerolde haringfilets die lekker pittig worden ingelegd in azijn, vaak gevuld met ui of augurk. Ze zien eruit als kleine visrolletjes met karakter. De smaken zijn lekker krachtig en friszuur.  

Hoe eten ze haring in Rusland? Daar houden ze van een potige haring, seledka genaamd. Die wordt zwaarder gezouten dan bij ons. Dit zorgt voor een wat stevige, ziltige smaak. Ze serveren hem vaak met wat aardappels, gekookte biet of onder een dikke jas van mayonaise. Suhba noemen ze dat, een salade waar je gegarandeerd warm van wordt.  

Eén visje, maar overal net wat anders. Net zoals wij mensen. Maar of je ‘m nu rauw eet, ingelegd, gerold of gezouten: haring weet overal harten en magen te veroveren!  

Mijn favorieten haring recepten!

Het is nu wel duidelijk, haring is een held! Maar met deze recepten geef je ‘m net dat beetje extra liefde en lef. Van krokant gebakken bites tot frisse poké bowls. Hier vind je de ultieme haringfavorieten die je elke keer opnieuw wil maken. Laat je inspireren en duik de keuken in!  

Crunchy haring – krokant gebakken gezouten haring 

Krokant van buiten, smeuïg vanbinnen, en bomvol ziltige haringsmaken: dit is haring met een knapperige twist die je nooit meer loslaat. Perfect voor wie van power bites houdt en van die Hollandse klassieker met een hippe upgrade. Snacken maar!  

Crunchy herring

Poké bowl met haring en bloemkoolrijst 

Fris, gezond en verrassend: deze poké bowl combineert zachte haring met knapperige bloemkoolrijst en een regenboog aan toppings. Een echte smaakexplosie die bewijst dat haring ook in een moderne bowl perfect tot z’n recht komt. Ready to poke? 

Poke bowl met haring

Broodje haring 2.0  

Dit is geen gewoon broodje haring, dit is een smaakbom op een bolletje. Zacht zuurdesembrood, romige sausjes, frisse topping en natuurlijk die fluweelzachte haring. Klassieker meets toekomst, een broodje om verliefd op te worden!  

Broodje haring 2.0

Gepofte aardappel met haring 

Comfort food met een ziltige bite: zachte gepofte aardappel ontmoet romige haring en frisse toppings voor een feestje op je bord. Easy, voedzaam en hartstikke lekker, zo maak je van een simpel gerecht een smaakvol succes! 

Gepofte aardappel met haring

Haring bitterballen – lekker Hollands! 

Kroketten maar dan dan met haring? Ja echt! Deze Hollandse bitterballen knallen van smaak en zijn het perfecte borrelhapje voor wie het beste uit twee werelden wil. Zout, krokant, smeuïg en verrassend lekker. 

Heerlijke haring bitterballen

Makkelijke quiche met haring 

Quiche maar dan anders, met ziltige haring, romige vulling en een knapperige bodem. Dit recept bewijst dat haring niet alleen bij het ontbijt of borrelhap hoort, maar ook een ster kan zijn in je diner. Simpel, snel en waanzinnig lekker! 

Quiche met haring

Haring met ui in roomsaus 

Een zachte klassieker die het hele jaar door kan: haring in romige uiensaus. Comfort food met die typische Hollandse twist. Perfect bij de borrel of als smaakvol voorgerecht. Je wilt ‘m elke keer weer maken! 

Haring met ui
Cheesecakeboek miljuschka
Mijn cheesecake

“Ik zag wel dat je naar m’n cheesecake”

Mijn jarenlange droom is eindelijk uitgekomen, mijn eigen cheesecakeboek. Ik heb maar liefst 18 jaar aan dit boek gewerkt. Wat je kan verwachten?

Meer dan 80 recepten en voor elke gelegenheid de perfecte cheesecake.

Naar de shop
Play me

Receptvideo's

Wil je nog meer lekkers van me? Kook dan met me mee! Op mijn Instagram en TikTok plaats ik dagelijks beukers van receptvideo's.