Olie om in te bakken: welke gebruik je?
De één bakt in zonnebloemolie of olijfolie, de ander zweert bij kokosvet, boter, rijstolie, arachide-olie of een andere vetstof. Maar welke olie om in te bakken is nu het beste – en waarom? Miljuschka geeft tips.
Olie om in te bakken: welke gebruik je?
Er zijn talloze soorten olie om in te bakken, braden, frituren, wokken en roosteren. Bakoliën zijn er in veel verschillende varianten en ze worden vrijwel allemaal gewonnen uit noten of zaden, fruit of groenten, of gemaakt van dierlijk vet (zoals boter van melk wordt gemaakt).
Door hun chemische samenstelling hebben verschillende oliën ook verschillende rookpunten. Zo kun je wel frituren in arachide-olie, maar bijvoorbeeld niet in extra vergine olijfolie of boter. Waarom niet? Heel simpel: boven het rookpunt van een olie kan een bepaalde reactie optreden die gevaarlijk is voor de gezondheid, en/of verbrandt hetgeen wat je kookt te erg. Niet lekker, en vooral niet gezond!
Zorg er dus altijd voor dat je de bakolie uitkiest op basis van de temperatuur die je gebruikt tijdens het koken. Hieronder vind je een overzicht van de verschillende maximale temperaturen die allerlei soorten olie aankunnen (met dank aan MVO, de ketenorganisatie voor oliën en vetten). Meer weten over exacte rookpunten? Bekijk dan deze website.
Olie met een laag rookpunt (dus geschikt voor koude bereidingen en bakken op lage temperatuur)
- Ongeraffineerde olijfolie
- Ongeraffineerde saffloerolie
- Ongeraffineerde zonnebloemolie
- Roomboter
- Ongeraffineerde kokosolie
- Reuzel
Olie met een hoger rookpunt (dus geschikt voor bakken en/of frituren op hogere temperatuur)
- Raapzaadolie
- Zonnebloemolie
- Arachideolie (oftewel pinda-olie)
- Sesamolie
- Sojaolie
- Koolzaadolie
- Rijstolie
- Avocado-olie
- Ghee (geklaarde boter)
- Geraffineerde kokosolie
Welke olie om in te bakken? Dit zijn mijn favoriete soorten olie:
1. Olijfolie
Ik gebruik graag bak-olijfolie om op lage temperatuur in te bakken. Let op: dus niet extra vergine olijfolie, die gebruik ik alleen voor koude bereidingen, zoals in een saladedressing. Olijfolie heeft zoals eerder gezegd een laag rookpunt, wat betekent dat het op een lagere temperatuur al kan verbranden, dus olijfolie kun je het beste alleen gebruiken op matig vuur.
2. Neutrale plantaardige olie, zoals koolzaadolie, raapzaadolie of avocado-olie
Ja, olijfolie is natuurlijk ook plantaardig, maar met ‘neutrale plantaardige’ olie in recepten wordt olie bedoeld met een hoger rookpunt en een vrij neutrale smaak. Deze zijn ideaal voor koken op hoger vuur – en voor gerechten waar je de olie niet echt duidelijk wilt proeven. Denk aan koolzaadolie, raapzaadolie of avocado-olie. Altijd bij mij op voorraad!
Veel mensen gebruiken ook zonnebloemolie, maar de supermarktversie van zonnebloemolie bevat helaas vaak een aantal chemische bewerkingen waarmee het niet altijd de gezondste optie is om (op hoge temperatuur) in te bakken. Je zou wel koudgeperste, biologische zonnebloemolie kunnen gebruiken – bijvoorbeeld van de EkoPlaza – maar deze is niet erg betaalbaar. Kies daarom liever voor plantaardige olie, zoals koolzaadolie, raapzaadolie of avocado-olie.
3. Nog zo’n fijne olie om in te bakken: kokosolie
Kokosolie is olie die wordt gewonnen uit kokosnoten en heeft, in tegenstelling tot veel andere bakoliën, een vaste structuur op kamertemperatuur. Zodra hij warm wordt, verandert het harde vet in zachte kokosolie. Kokosolie heeft een laag rookpunt, dus vermijd het gebruik van dit type olie op hoog vuur. Maar kokosolie is absoluut ideaal voor wokgerechten, gesauteerde groenten of om pannenkoekjes in te bakken.
Naast plantaardige olie om in te bakken gebruik ik ook graag roomboter voor wat extra smaak in de pan; zoals bij het bakken van biefstuk.
