Heb je een peuter in huis? Dan kan eten soms best een uitdaging zijn. De ‘peuterpuberteit’ is real en daarmee de struggle soms ook. Maar, goed nieuws: alles is een fase, herhaal dat zo vaak je kan. Voor je het weet zijn het lange slungelige pubers. In dit artikel deel ik mijn tips en trucs rondom het koken voor en eten met je peuter. Disclaimer vooraf: ik ben geen diëtist, maar een ervaringsdeskundige. Ik raad je dus aan om met grote vragen of problemen aan te kloppen bij een echte deskundige op dit gebied.
Twee is nee
In deze fase van hun leven gebeurt er een heleboel in het koppie van je peuter en dat uit zich soms in ogenschijnlijk ‘moeilijk’ of driftig gedrag, en een heleboel ‘nee’. Dat is geen teken van een slechte opvoeding, maar gewoon een gezonde ontwikkeling van hun hersenen. Dat je een boterham verkeerd hebt gesneden of dat hun roze Elsa-beker in de vaatwasser zit en ze die dus niet kunnen gebruiken is nu eenmaal hun grootste probleem op dat moment. Voor volwassenen is dat soms moeilijk te begrijpen – en met vlagen gekmakend – maar het hoort erbij. Kalm blijven wanneer zij in een storm belanden is de beste tip die ik daarbij kan geven. Voor kinderen is een driftbui al moeilijk genoeg zónder ouder die ook nog eens boos op ze wordt. Een boekentip over dit onderwerp is Het boek waarvan je wilde dat je ouders het hadden gelezen van Philippa Perry. Dat geldt zéker ook aan tafel.
Houd het gezellig
Mijn belangrijkste tip wat eten en peuters betreft, is dan ook: houd het gezellig. Natuurlijk is het fijn als je kind wat goede dingen eet, maar een positieve associatie bij het eten is goud waard. Als een kindje leert dat er aan tafel altijd strijd is, zal hij of zij nog minder zin hebben om aan te schuiven. Daar tegenover staat dat samen (aan tafel!) eten een super waardevol rustmoment in de dag kan zijn, voor iedereen. Ook als je peuter dan niet braaf zijn broccoli opeet, kun je daar nog steeds een gezellig moment van maken. Daarbij heb je als ouder een belangrijke voorbeeldfunctie, want je kinderen – en zeker peuters – doen wat jij doet. Als jij aan tafel eet, ontspannen bent en open staat voor nieuwe smaken, is de kans groter dat je kindje dat ook doet. Vind je zelf iets niet lekker? Probeer dat dan niet te duidelijk te laten merken, want dikke kans dat je peuter dat overneemt.
Laat je peuter meehelpen
De peuterleeftijd is bij uitstek de leeftijd waarop je je kind kunt laten meehelpen in huis. Tussen de 2 en 4 jaar vinden ze over het algemeen álles leuk om te doen, dus maak daar gebruik van. Ze kunnen meer dan je denkt! Laat ze zelf de tafel dekken (en laat dan los dat het perfect moet), geef ze een lauw sopje zodat ze iets kunnen afwassen of laat ze meehelpen met het uitruimen van de vaatwasser. Wil je hier meer over lezen? Het boek Jagen, verzamelen, opvoeden is een enorme aanrader. Ook als ze even niet willen meehelpen kun je ze betrekken bij het koken. Ga samen boodschappen doen (op de markt of bij een moestuin als het even kan) en zet je peuter op het aanrecht tijdens het koken. Er bestaan speciale peutermessen, waarmee je kinderen kunt leren snijden. Laat ze bijvoorbeeld eens een komkommer snijden, of walnootjes hakken. Hartstikke leerzaam en heel goed voor hun zelfvertrouwen. Daarbij is loslaten natuurlijk heel belangrijk: probeer ze niet te veel op hun nek te zitten.
Geef de keuze
Keuze is key voor peuters. Zorg daarom dat je kindje zoveel mogelijk zelf mag bepalen, binnen bepaalde grenzen natuurlijk. Dat geldt voor dingen als ‘wil je rode of blauwe sokken aan?’ maar ook voor eten. Het kiezen geeft ze een gevoel voor autonomie, iets waar peuters heel gevoelig voor zijn. Wat goed kan werken is om verschillende bakjes op tafel te zetten, zodat je kindje zelf een maaltijd kan samenstellen. Veel peuters vinden het fijn als hun eten ‘apart’ kan liggen op hun bord, dus zijn vakjesborden een aanrader. Jij bepaalt met de bakjes wat er op tafel komt, maar je kind mag zelf bepalen hoeveel en wat ‘ie eet. Daarmee kom ik op mijn volgende punt:
Dwing je kindje niet
Hoe lastig het ook is: probeer je kind niet te dwingen zijn of haar bord leeg te eten of te straffen en belonen. Daarmee leer je je peuter om niet naar zijn of haar gevoel te luisteren en doen ze het eten niet uit zichzelf. Kinderen kunnen bijvoorbeeld van nature heel goed voelen of hun maag al vol zit of niet. Als je daar als ouder steeds bovenop zit en ze dwingt tóch te eten, leren ze om niet te vertrouwen op hun gevoel. Zonde! Door de bakjes met eten op tafel te zetten, voorkom je dat ze dingen eten waar je eigenlijk niet blij mee bent. Zo houd je de regie, maar laat je ze ook zoveel mogelijk vrij. Willen ze echt niet eten? Morgen weer een dag.
Koken voor je peuter
Goed, tijd om de keuken in te duiken. Want wat kóók je nou voor je peuter? Zoals ik al schreef zijn gerechten die ze zelf kunnen samenstellen ideaal. Tortilla’s bijvoorbeeld zijn heel geschikt. Zet bakjes met tomaatjes, mais, avocado, komkommer, bonen en zure room op tafel met een stapeltje tortilla’s erbij, en laat je kind zelf een tortilla bouwen.
Of maak samen pizza! Deze ultieme kids pizza zit boordevol groente en ziet er ook nog eens heel gezellig uit. Pasta met tomatensaus gaat er ook bij veel kinderen goed in. Verstop er allerlei groente in: hak courgette, wortel en bleekselderij fijn en maak er samen met een gesnipperde ui en knoflook een basis van voor tomatensaus met tomaten uit blik. Na het koken even pureren en niemand die merkt dat er iets anders inzit dan alleen tomaat. In mijn klassieke spaghetti bolognese zit trouwens ook flink veel groente, dus die kun je ook proberen (laat dan de rode wijn weg). Ga voor volkoren pasta, want daarin zitten veel meer vezels en dat kan je kindje goed gebruiken. Doperwten uit de vriezer die je even kookt zijn ook ideaal als snelle pastasaus met een grote hand basilicum, wat geraspte Parmezaanse kaas en een handje pijnboompitten. Even pureren en klaar!
Soep doet het ook vaak goed bij kleine kinderen. Probeer dan ook wat toppings op tafel te zetten, zoals croutons, geraspte kaas, kleine blokjes groente, geitenkaas of wat yoghurt bijvoorbeeld.
