Plantaardig eten wordt steeds meer mainstream. Waar er vroeger misschien nog een beetje een geitenwollensokkensfeer hing om het veganisme, schieten de hippe vegan restaurants nu als paddenstoelen uit de grond en is er in de supermarkt een breed scala aan vegan producten verkrijgbaar. Ik volg alle ontwikkelingen op de voet en probeer zelf ook meer plantaardig te eten. Maar hoe pak je zoiets aan? Waar begin je? Ik zocht het uit. Lees je mee?
Het verschil tussen plantaardig en veganistisch
De termen plantaardig en veganistisch worden vaak door elkaar gebruikt. Hoewel je in beide gevallen geen dierlijke producten eet, dus geen vlees, vis, zuivelproducten en eieren, is er toch een verschil. Iemand die plantaardig eet, let in principe alleen op zijn of haar voeding. Een veganist eet geen enkel dierlijk product, maar let ook extra op dierlijke bijproducten zoals wol, leer of bijenwas. Vegan betekent per definitie ook dierproefvrij, omdat veganisten geen enkele vorm van dierenleed willen faciliteren. Over het algemeen eten mensen plantaardig vanwege drie grote redenen: het klimaat, dierenleed en hun eigen gezondheid.
Beginnen met plantaardig eten
Wil je beginnen met plantaardig eten? Leg de lat vooral niet te hoog. Je bewust zijn is al een mooie eerste stap. Kijk daarna wat haalbaar is en wees niet te streng voor jezelf. Als je nu iedere dag drie keer vlees eet, is cold turkey stoppen met al het dierlijks misschien een beetje hoog gegrepen. Een gemakkelijke aanpassing voor veel mensen is het ontbijt. Ontbijt je altijd met yoghurt en muesli? Vervang die koeienyoghurt dan een keer door een plantaardige variant en kijk hoe het bevalt. Drink je altijd koffie met koeienmelk? Probeer een keer een haverlatte!
Er bestaan handige tools om je te helpen met het eten van minder dierlijke producten, bijvoorbeeld de Veggie Challenge. Daarmee kun je doelen stellen, maar vind je ook veel concrete tips. Eet je al vegetarisch, dan is de VeganChallenge misschien iets voor jou. Iedere maaltijd die je plantaardig eet, is al winst. Probeer het vooral niet te zwart-wit te bekijken, want dan wordt het ‘volhouden’ in plaats van een duurzame verandering van je leefstijl. Haal inspiratie uit vegan kookboeken en kijk hoe je op een andere manier kunt koken, in plaats van alleen maar dingen te schrappen uit je dieet.
Door te koken zonder dierlijke producten, ontdek je andere technieken en smaken. In grote delen van de wereld is het heel normaal om veel plantaardig te eten. Zo kun je veel curry’s heel goed maken zonder dierlijks. Probeer bijvoorbeeld deze vegan dahl, of deze curry met doperwten. Soepen zijn ook perfect plantaardig basiseten. Voedzaam, goedkoop en vol groente. Door het toevoegen van peulvruchten, zoals rode linzen of kikkererwten, zorg je dat het een volwaardige maaltijd wordt.
De prijs van plantaardig
Een veelgehoord vooroordeel over plantaardig eten is dat het duur is. Dat kán, als je kiest voor veel vleesvervangers en superfood-achtige ingrediënten. En soms is het ook zo: vaak is haverdrink bijvoorbeeld een stuk duurder dan koemelk (soms best gek eigenlijk…). Maar plantaardig eten kan juist ook heel budget friendly zijn. Groenten, zeker die uit het seizoen, en peulvruchten zoals linzen en kikkererwten, zijn vaak helemaal niet zo duur. Probeer voorraadproducten zoals peulvruchten maar ook noten, zaden en granen in bulk te kopen: dat scheelt enorm.
Plantaardig eten voor je gezondheid
Los van de impact op het klimaat en dierenleed kan (meer) plantaardig eten ook effect hebben op je gezondheid. Dat is overigens niet per definitie zo: als je alle dierlijke producten weglaat uit je dieet en ze niet goed vervangt, word je niet opeens reuzegezond. Echter zijn er steeds meer wetenschappelijke bewijzen voor de gezondheidsvoordelen van meer plantaardig eten. Het gaat hierbij dan vooral om het eten van meer peulvruchten, volkoren granen en graanproducten, groenten, noten, zaden, pitten, tofu en tempé.
Van veel van deze producten eet de gemiddelde Nederlander juist te weinig. Of je nu plantaardig gaat eten of niet, is het eten van meer van dit is dus sowieso een goed idee, zo lijkt het. Supplementen die belangrijk zijn, hangen erg af van je persoonlijke situatie en gezondheid. Over het algemeen – geldt zeker niet als je iedere dag friet eet – is gezond plantaardig eten minder calorierijk dan een dieet met dierlijke producten. Let er dus ook op dat je voldoende vetten binnenkrijgt, uit bijvoorbeeld avocado, noten(pasta) en olie. Op deze website (Engels) lees je meer over je gezondheid in relatie tot plantaardig eten.