Als je een beetje van wijn houdt, heb je waarschijnlijk wel eens van natuurwijn gehoord. Natuurwijn is de ongefilterde, ongetemde, niet-gefotoshopte versie van wat we kennen als wijn. In de meeste gevallen lijkt deze natuurlijke wijn qua uiterlijk of smaak niet op een doorsnee wijn. Sterker nog, sommige natuurwijnen hebben qua smaak meer weg van een zuur biertje of kombucha! Meer weten? Ik vertel je er alles over in dit artikel.
Hoe is het ontstaan
Natuurwijn ofwel vin naturel is wijn zoals het oorspronkelijk bedoeld was. Puur en zonder enige manipulatie of ingrijpen door de mens. Het is ontstaan in de jaren 80 toen een groep wijnbouwers zich begon af te zetten tegen de groei van gemanipuleerde en industrieel geproduceerde wijnen. Zij wilde af van wijn die enkel van platgespoten grond komt en voor het behoud van smaak en stabiliteit afhankelijk is van allerlei kunstmatige toevoegingen en trucjes.
Wat is natuurwijn?
Bij natuurwijn gebruiken de telers geen kunstmest om de druiven beter te laten groeien, wel plantaardige mest. De druiven groeien dus op onbespoten ‘schone’ grond. Daarnaast is ook het gebruik van chemische bestrijdingsmiddelen, suiker, kleurstoffen, dierlijke producten of conserveringsmiddelen uit den boze.
Het resultaat is een wijn die meer afgestemd is op het terroir en de natuurlijke smaken van de druiven zelf. Natuurwijnen zijn vaak complexer en hebben meer karakter dan conventionele wijnen. Hierdoor zijn ze meestal ook iets minder toegankelijk, wat betekent dat ze misschien niet zo makkelijk wegdrinken als de wijn die je gewend bent. Maar goed, van je allereerste biertje stond je waarschijnlijk ook niet te juichen, dus wellicht is het gewoon even wennen.
Hoe smaakt natuurwijn
Natuurlijke wijnen staan bekend om hun funky en meer gistachtige kenmerken en hebben bijna altijd een troebel uiterlijk. Hun aroma is, in vergelijking met die van een “standaard” wijn, over het algemeen een stuk minder fruitig en veel gistachtiger, bijna zoals de geur van yoghurt of een Duitse Hefeweizen. Natuurlijk zijn er ook niet troebele en meer fruitige natuurwijnen, maar als je er een paar proeft, zul je ontdekken dat de meeste meer leunen naar de zure, gistachtige kant van het spectrum.
Daarnaast worden aroma’s van paardenmest, zweetsokken en verbrand rubber regelmatig in een adem genoemd met natuurwijnen. Deze geuren ontstaan door verkeerde gisten die vaak als gevolg van onhygiënische omstandigheden in het wijnbedrijf in de wijn sluipen. Doordat er bij de productie van natuurwijnen geen of nauwelijks sulfiet wordt gebruikt krijgen bacteriën makkelijker de kans om dit soort funky flavours aan de wijn te geven. Sommige mensen vinden dit smerig, maar er zijn puristen die ook hier heel erg lekker op gaan. Ieder z’n ding zullen we maar zeggen.
Is biologische wijn hetzelfde als natuurwijn?
Hoewel je misschien zou denken dat een biologische wijn hetzelfde is als natuurwijn is dit helaas niet het geval. Elke natuurwijn is biologisch, maar niet elke biologische wijn is weer helemaal natuurlijk, snap jij het nog?
Om een biologische wijn te maken moet een wijnboer zich aan bepaalde regels houden. Waarbij het vooral belangrijk is dat er zo duurzaam mogelijk wordt gewerkt in de wijngaard. Dus geen bestrijdingsmiddelen en geen kunstmest. Om van biologische wijn natuurwijn te maken zal er tijdens de productie nog een stapje extra gezet moeten worden. Hiervoor is het noodzakelijk dat niet alleen in de wijngaard maar ook in de kelder zo puur mogelijke gewerkt wordt. Dus geen bestrijdingsmiddelen of kunstmest, maar ook het handmatig oogsten van de druiven – soms komt er een paard bij kijken maar machines zijn een no go -, niet aanzoeten (chaptalisatie) of aanzuren en al helemaal geen gebruik van chemische hulpmiddelen voor het filteren van de wijn. Er komt zelfs geen houtrijping aan te pas, want ook dit wordt gezien als een niet-natuurlijke smaaktoevoeging. Echt minimale interventie dus.
Feiten en fabels
- Van natuurwijn krijg je geen hoofdpijn: helaas, maar dit is niet waar. Hoewel hoofdpijn na wijn drinken vaak wordt toegeschreven aan het gebruik van sulfiet ontstaat deze toch echt door de alcohol in de wijn. De (bijna) afwezigheid van sulfiet in natuurwijn zorgt er wel voor dat de alcohol sneller door je lichaam wordt afgebroken, maar een kater voorkomen…. ik betwijfel het.
- Wijn wordt gemaakt van druiven en dat is fruit dus vegetarisch, toch? Niet helemaal. Om wijn te klaren wordt meestal stremsel, gelatine, vislijm, caseïne of varkensvet gebruikt. Aan natuurwijn wordt geen klaringsmiddel toegevoegd en kan dus met een gerust hart door vegetariërs gedronken worden.
- High on wine: natuurlijke wijn leeft en die bacteriën, tja die doen wat met je.
- Het productieproces van natuurlijke wijnen is veel arbeidsintensiever is dan die van conventionele wijnen. Dit vertaald zich door in de prijs. Verwacht dus niet goedkoop een flesje op de kop te tikken.
Proberen?
We kunnen er lang of kort over praten, maar uiteindelijk is het een stuk leuker om ze gewoon een keer te proberen. Bij Wilde Wijnen weten ze alles over natuurwijn en hebben ze een groot assortiment van dit gefermenteerde druivensap. Ook bij winestories vind je een groot assortiment aan vin naturel, waarin je de passie voor het wijn maken kunt proeven. Geen zin om meteen een hele fles aan te schaffen, maar wel benieuwd naar die natural high? Stap dan een keer binnen bij natuurlijk wijnbar GlouGlou in Amsterdam en ervaar het zelf.
